Vấn đề đặt ra trong quản lý, sử dụng đất tại Quế Võ

Thị xã Quế Võ có tổng diện tích tự nhiên là 15.511,14 ha đất, trong đó đất được sử dụng vào mục đích nông nghiệp chiếm 59,2%; đất được sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp chiếm 40,5% và đất chưa sử dụng chiếm 0,3% tổng diện tích đất tự nhiên. Công tác quản lý về đất đai thời gian qua của thị xã được các cấp, các ngành quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tạo sự chuyển biến tích cực.
Thực tiễn trong quá trình quản lý, sử dụng đất tại cơ sở vẫn còn những khó khăn, hạn chế như: chưa giải quyết hài hòa lợi ích giữa các bên trong thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; thị trường quyền sử dụng đất phát triển chưa ổn định; tài chính đất đai và giá đất chưa phản ánh đúng thực tế thị trường; công tác tổ chức thực hiện, kiểm tra giám sát chưa nghiêm; tình trạng lấn, chiếm, tranh chấp đất đai chưa được giải quyết triệt để; sử dụng đất lãng phí, kém hiệu quả chậm khắc phục… Bên cạnh đó, sự thay đổi của Luật Đất đai, cùng những quy định ràng buộc pháp lý, dẫn đến xảy ra nhiều trường hợp vi phạm đến nay chưa giải quyết được được dứt điểm.
Để đưa công tác quản lý, sử dụng đất từng bước đi vào nền nếp, bảo đảm chặt chẽ, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, thực hiện Kết luận số 739-KL/TU ngày 12-6-2923 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, HĐND tỉnh tổ chức giám sát về xử lý các trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền; sử dụng đất lấn, chiếm; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất tại thị xã Quế Võ. Qua rà soát cho thấy, thị xã Quế Võ có 4.850 thửa đất ở, diện tích 139,3 ha có nguồn gốc giao đất ở không đúng thẩm quyền, sử dụng đất lấn, chiếm, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất phải xử lý. Cụ thể 3.591 thửa đất được UBND các xã, phường xét duyệt, diện tích 113,8 ha (có 1.453 thửa đất đủ điều kiện; 2.138 thửa đất không đủ điều kiện hoặc phải bổ sung giấy tờ); 771 thửa đất, diện tích 11,1 ha có nguồn gốc lấn, chiếm; 488 thửa đất, diện tích 14,4 ha có nguồn gốc tự ý chuyển mục đích sử dụng đất.

40,5% đất tự nhiên của thị xã Quế Võ sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp. (Trong ảnh: Khu thương mại, dịch vụ tại phường Phương Liễu).

    
UBND thị xã chỉ đạo các xã, phường triển khai rà soát, phân loại, xét duyệt các trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền, sử dụng đất lấn, chiếm, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai trên các phương tiện thông tin đại chúng tại nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong lĩnh vực đất đai cho các tổ chức, gia đình, cá nhân. Giao nhiệm vụ cho cán bộ chuyên môn và các thôn, khu phố tiến hành rà soát xác định cụ thể; tổ chức triển khai việc đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân…
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện gặp nhiều khó khăn, vướng mắc: Việc xác định thời điểm sử dụng đất, nguồn gốc sử dụng đất phức tạp, lãnh đạo thôn, khu phố thay đổi, hồ sơ, sổ sách lưu trữ không đầy đủ; các hóa đơn, chứng từ, phiếu thu đất không còn lưu lại, nội dung ghi không rõ ràng gây khó khăn trong việc rà soát xác định nguồn gốc, thời điểm, loại đất; nhiều trường hợp đã thực hiện việc chuyển nhượng qua nhiều người tại nhiều giai đoạn khác nhau, chỉ có giấy tờ viết tay không có xác nhận của chính quyền địa phương; chia tách cho nhiều người nên cũng gặp nhiều khó khăn trong quá trình kê khai đăng ký; một số hộ dân chưa ý thức được quyền lợi và trách nhiệm của người sử dụng đất nên không đi đăng ký kê khai. Hầu hết diện tích đất thuộc 3 loại hình trên đều có nguồn gốc là đất nông nghiệp (ao, hồ, đất nông nghiệp công ích, đất nông nghiệp giao ổn định lâu dài) trên bản đồ địa chính đều là đất nông nghiệp; chưa được đo vẽ bản đồ địa chính các thửa đất. Do vậy, chưa xác định được vị trí chính xác của từng lô đất để thực hiện rà soát với các loại bản đồ quy hoạch.
Để xử lý 4.850 thửa đất ở giao đất không đúng thẩm quyền, sử dụng đất lấn, chiếm, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất đạt hiệu quả cao và bảo đảm đúng quy định, vấn đề đặt ra đối với Quế Võ hiện nay là cần tiếp tục hướng dẫn, chỉ đạo quyết liệt, có kế hoạch cụ thể để các đơn vị thực hiện tốt công tác thống kê, rà soát, chuẩn hóa số liệu. Phân loại, hướng dẫn xử lý các trường hợp sai phạm về đất đai và các nội dung có liên quan để giải quyết các trường hợp hoàn thành các nội dung theo đúng tinh thần chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các quy định hiện hành. Lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn đối với công tác quản lý đất đai, nhất là công tác quản lý đất đai ở cấp xã, thôn, để không phát sinh các trường hợp vi phạm lấn chiếm, tự ý chuyển mục đích và bán đất trái thẩm quyền.
Các cơ quan chuyên môn phối hợp, hướng dẫn kiểm tra hồ sơ chặt chẽ do các xã, phường gửi lên, thực hiện xem xét, giải quyết đăng ký kê khai đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo thẩm quyền. Tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ, công chức của các phòng, ban và UBND cấp xã về các quy định của pháp luật có liên quan đến giải quyết các trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền; đất lấn, chiếm; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất.