Bảo vệ môi trường theo cách của phụ nữ

Kỳ 1: Lan toả nhiều cách làm hiệu quả

Bảo vệ môi trường đang là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của toàn xã hội. Phát huy vai trò của phụ nữ trong công tác này, các cấp Hội Phụ nữ trong tỉnh tích cực tham gia nhiều phong trào, hoạt động ý nghĩa với nhiều mô hình mang lại tính khả thi, hiệu quả thiết thực.

“Ngôi nhà xanh” biến rác thành tiền

Chi hội phụ nữ khu phố Doãn Thượng (phường Xuân Lâm, thị xã Thuận Thành) phân loại rác từ "ngôi nhà xanh".

Đi trên những con đường xóm, khu phố của thị xã Thuận Thành sạch bóng, rợp mát hàng cây mới thấy giá trị của “ngôi nhà xanh” được Hội LHPN thị xã triển khai ở một số xã, phường. Đây là mô hình thu gom rác thải nhựa, vỏ lon, các loại rác có thể bán được đặt tại trung tâm của thôn, khu dân phố.... đã và đang thành công hơn cả mong đợi.

Được phát động từ giữa năm 2023 với nòng cốt là chị em phụ nữ, chỉ trong thời gian ngắn, “ngôi nhà xanh” nhỏ xinh đã lan tỏa hành động đẹp, việc nhỏ ý nghĩa lớn giúp đỡ nhiều hoàn cảnh khó khăn, yếu thế đạt hiệu quả, nhận được đồng thuận của nhân dân. Hiện Hội LHPN các xã, phường trong thị xã xây dựng được 46 “ngôi nhà xanh”, ngôi nhà nhỏ nhưng ý thức to lớn với tinh thần yêu thương, đoàn kết trong cộng đồng nhất là nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, chống rác thải nhựa.

Điển hình như “Ngôi nhà xanh” đầu tiên tại xã Nghĩa Đạo được phát động từ tháng 6-2023. Chỉ sau 5 tháng đi vào hoạt động, Hội phụ nữ xã xây dựng được 8 ngôi nhà xanh tại 8 Chi hội phụ nữ, với hơn 1.000 chị em tham gia. Đến nay, các ngôi nhà xanh đã mở bán 29 lần, với số lượng khoảng 6 tấn rác thải và thu được 20,8 triệu đồng. Với số tiền này, Hội phụ nữ xã đã thăm hỏi 18 lượt chị em phụ nữ yếu thế, giúp đỡ hoàn cảnh khó khăn để tạo động lực cho chị em vươn lên xóa đói giảm nghèo. Ngoài ra, Hội còn tạo nguồn quỹ tổ chức “Bánh chưng xanh, tết sum vầy” năm 2023 gửi đến các gia đình chị em phụ nữ khó khăn, trẻ em nghèo, người già neo đơn… Hay như Chi hội Phụ nữ Khu phố Doãn Thượng (phường Xuân Lâm) có 401 hội viên, ai cũng nhiệt tình tham gia và đoàn kết bảo ban các thành viên trong gia đình cùng đóng góp công sức.

Các “ngôi nhà xanh” trên địa bàn thị xã Thuận Thành bây giờ không là của riêng chị em phụ nữ mà cả nam giới, người già và các em học sinh đều tham gia. Bởi tất cả đều nhận thức ra trách nhiệm bảo vệ môi trường, đóng góp chút sức lực nhỏ bé để làm việc có ích “góp gió thành bão” vừa mang ý nghĩa nhân văn giúp chị em phụ nữ hoàn cảnh khó khăn, yếu thế để họ vươn lên trong cuộc sống. Mô hình này cần được nhân rộng điển hình, góp phần cho cuộc sống ngày thêm tươi đẹp.

Trồng hoa trên bùn thải của làng nghề

Đường hoa trồng trên bùn thải làng nghề của Hội Phụ nữ phường Khắc Niệm.

Từ lâu, phường Khắc Niệm phát triển nghề truyền thống sản xuất bún bánh. Từ mô hình sản xuất nhỏ lẻ, mỗi hộ làm 10-30kg gạo/ngày, đến nay, làng nghề đã phát triển, với 240 hộ sản xuất bún bánh, nhiều hộ gia đình mỗi ngày làm 1 tấn gạo. Trong quá trình sản xuất, phát sinh một lượng lớn nước, bùn thải gây ô nhiễm môi trường. Dù vấn đề này đã được các cấp chính quyền quan tâm, có hệ thống nhà máy xử lý nước thải nhưng vẫn chưa thể giải quyết triệt để.

Nhận thức rõ những ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường làng nghề đến đời sống sinh hoạt của người dân, tháng 4-2022, Hội LHPN thành phố Bắc Ninh tham mưu với UBND thành phố triển khai thí điểm mô hình xử lý nước thải làng nghề bằng IMO.  Theo đó, các hộ được hướng dẫn vận hành bể xử lý, sử dụng men vi sinh trong xử lý chuồng trại, cống rãnh, nhà vệ sinh..., mang lại hiệu quả tích cực, đặc biệt là trong khử mùi. Đối với xử lý nước thải sản xuất bún và nước thải sinh hoạt được thử nghiệm tại cống xả thải của khu, sau 10 ngày mùi khó chịu có giảm, nước trong hơn.

Nhận thấy bùn thải lắng lại trong hệ thống tiêu nước là chất thải hữu cơ có thể làm bùn trồng hoa, Hội LHPN phường đề xuất ý tưởng và được thành phố hỗ trợ kinh phí múc bùn phơi khô và bơm xử lý mùi bằng chế phẩm IMO, sau đó lấy bùn làm đất trồng hoa. Sau khi có phân bùn, Hội LHPN phường san đất và trồng hoa dọc đường đi, phân công cho Chi hội phụ nữ khu phố Sơn đảm nhiệm và chăm sóc. Đến nay, công trình trồng hoa trên bùn đã được hơn 500m, với 1.000 cây hoa ngũ sắc. Chị Nguyễn Thị Bốn, Chủ tịch Hội LHPN phường cho biết, mô hình "Trồng hoa trên bùn" đã mang lại những lợi ích lớn cho môi trường. Từ bùn thải làng nghề, qua bàn tay của chị em phụ nữ đã trở thành một đường hoa đẹp, tạo cảnh quan đô thị và hơn hết là tạo ý thức bảo vệ môi trường của người dân làng nghề.

Cùng với mô hình “Trồng hoa trên bùn thải của làng nghề” tại phường Khắc Niệm, từ đầu năm 2022 đến nay, Hội LHPN các phường Đại Phúc, Suối Hoa, Thị Cầu, Vạn An, Khúc Xuyên, Ninh Xá (thành phố Bắc Ninh) cũng triển khai hiệu quả mô hình "Biến rác thành tiền", thu gom hơn 28.100 kg phế liệu, bán gây quỹ được gần 32 triệu đồng. Trong đó, đã trích quỹ hỗ trợ mua thẻ BHYT cho 13 hội viên, tặng 44 suất quà cho phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn

Xử lý rác thải hữu cơ bằng vi sinh bản địa

Từ năm 2019 đến nay, Hội LHPN huyện Gia Bình triển khai vận động các hộ gia đình hội viên phụ nữ áp dụng công nghệ vi sinh IMO vào xử lý rác thải. Đến nay, đã tổ chức được gần 100 buổi tư vấn cho gần 10.000 người đã tiếp cận công nghệ vi sinh IMO xử lý rác thải trực tiếp từ chuyên gia. 100% chi hội phụ nữ, hộ gia đình hội viên phụ nữ áp dụng và thực hiện có hiệu quả. Rác thải sinh hoạt sau khi xử lý được dùng làm thức ăn cho lợn, gà, cá… và làm phân bón cho cây trồng.

Phụ nữ huyện Gia Bình xử lý rác thải bằng công nghệ vi sinh IMO

Điển hình như Chi hội Phụ nữ thôn Phú Dư (xã Quỳnh Phú) phát tờ rơi và ký cam kết phân loại rác thải đến 100% các hộ tham gia thực hiện; đồng thời huy động hội viên làm vi sinh IMO đậm đặc để xử lý rác thải sinh hoạt tồn đọng lâu ngày. Hiện nay, Chi hội Phụ nữ thôn Phú Dư còn đang xây dựng mô hình trồng hoa tại bãi rác để làm điểm về môi trường, cảnh quan, mong muốn sẽ nhân rộng mô hình trên toàn huyện.

Đến nay các cấp Hội trong huyện vận động hội viên, phụ nữ làm được gần 240.000 lít vi sinh IMO, 59 tấn vi sinh IMO đậm đặc và vận động được 18.500 hộ phân loại rác thải hữu cơ tại hộ gia đình đạt hiệu quả tốt. Hội phối hợp với UBND các xã, thị trấn xử lý được 152 lượt bãi rác thải tập trung bằng công nghệ vi sinh IMO với lượng rác thải xử lý là 23.800m3. Do được xử lý thường xuyên nên lượng rác thải chuyển ra bãi rác tập trung còn rất ít, không còn mùi hôi, ruồi, muỗi tại bãi rác, lượng rác thải giảm khoảng 70%.

Những cách làm sáng tạo của các cấp Hội LHPN trong tỉnh đã tạo ra những mô hình hiệu quả trong công tác bảo vệ môi trường, nhất là nâng cao ý thức chủ động, tự giác và đoàn kết trong hội viên phụ nữ nhằm xây dựng môi trường sống xanh - sạch - đẹp trong khu dân cư.