Nguy cơ rủi ro từ các sàn thương mại điện tử không phép

Rủi ro mua phải hàng giả, hàng nhái

Đầu tháng 11 vừa qua, chị Nguyễn Quỳnh Trang, Khu phố 7 (phường Thị Cầu, thành phố Bắc Ninh) biết đến sàn thương mại điện tử Temu qua quảng cáo trên mạng xã hội. Khi nhấp vào, chị được hướng dẫn đến ứng dụng mua sắm trực tuyến tạo tài khoản để trải nghiệm mua sắm với nhiều ưu đãi lớn. Sau một hồi lựa chọn, chị Trang đặt mua chiếc kính mắt thời trang giá 445.000 đồng, giảm 75% so với giá gốc là 1,7 triệu đồng và được giao 3 ngày sau đó. Theo chương trình khuyến mãi, chị Trang mua kèm vài vật dụng khác thanh toán tối thiểu 120.000 đồng để được miễn phí vận chuyển. Tuy nhiên, do hiện tại Temu chưa cho phép người dùng Việt Nam sử dụng hình thức thanh toán khi nhận hàng nên chị Trang phải thanh toán ngay khi đặt hàng bằng thẻ tín dụng hoặc Apple/Google Pay, sau đó mới nhận sản phẩm.

Sau 3 ngày, chị Trang nhận được chiếc kính mắt ghi rõ tên nhãn hiệu, mẫu mã, nhưng nhãn mác được in không thực sự sắc nét, không có cách nào xác nhận đúng là hàng chính hãng. Dù nghi ngờ nhưng chị Trang cũng không biết giải quyết bằng cách nào bởi theo thông báo, Temu hiện có chính sách cho đổi trả, hoàn tiền; song do là sàn thương mại điện tử xuyên biên giới, đa số người bán đều từ Trung Quốc, lại chưa công bố chính thức ở Việt Nam, nên quá trình đổi trả sản phẩm và hoàn tiền diễn ra không dễ dàng, mất nhiều thời gian.

Hàng hóa trên trang thương mại điện tử Temu được quảng cáo với mức giảm giá rất cao

Thời gian qua, nhiều người mua hàng “online” từ các trang thương mại điện tử quốc tế chưa được cấp phép cũng chung cảnh ngộ như chị Quỳnh Trang. Thông tin từ cơ quan chức năng, các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới nếu chưa hoàn thiện các nghĩa vụ đăng ký, cấp phép tại Việt Nam theo quy định sẽ không chịu sự giám sát từ các cơ quan chức năng về chất lượng hàng hóa hay cam kết về dịch vụ hậu mãi. Một vài điểm cần lưu ý với Temu và nhiều trang thương mại điện tử chưa được cấp phép như Shein,1688, taobao… là mức giá rẻ hầu như áp dụng với các mặt hàng không rõ nhãn hiệu, nguồn gốc, xuất xứ, có kiểu dáng na ná với nhiều hãng danh tiếng. Quan trọng hơn, mức giá gốc có thể bị thổi phồng lên để đưa ra mức giảm giá ấn tượng, dù trên thực tế có khi còn cao hơn so với giá bán chính hãng trong nước.

Do không có đại diện hợp pháp tại Việt Nam theo quy định, người tiêu dùng sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc liên hệ phản ánh, dẫn đến việc giải quyết khiếu nại trở thành một vấn đề phức tạp và kéo dài. Ngoài ra, người tiêu dùng cũng đứng trước rủi ro cao khi mua phải hàng giả, hàng nhái hoặc hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ khi đặt hàng trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa đăng ký. Những mặt hàng này có thể không đạt tiêu chuẩn an toàn, gây hại cho người tiêu dùng hoặc là những hàng hoá bị cấm tại thị trường Việt Nam. Đặc biệt, đối với các sản phẩm liên quan đến sức khỏe và an toàn như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ chơi trẻ em và thiết bị điện tử, việc sử dụng sản phẩm kém chất lượng có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

Nguy cơ rò rỉ thông tin, dữ liệu cá nhân và nghĩa vụ thuế

Khi mua hàng trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa đăng ký, người tiêu dùng thường phải cung cấp các thông tin thanh toán phạm vi quốc tế như thẻ tín dụng hoặc thông tin ví điện tử. Những dữ liệu này, nếu không được quản lý và bảo vệ theo các quy định của pháp luật Việt Nam, rất dễ dẫn đến nguy cơ bị đánh cắp hoặc bị khai thác trái phép hoặc rủi ro lớn về bảo mật thông tin cá nhân.

Người mau hàng trên sàn TMĐT Temu

Cùng với đó, người tiêu dùng cũng rất dễ mắc phải những rủi ro pháp lý khi mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa đăng ký. Hàng hóa mua từ các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới không lường trước được các nghĩa vụ thuế với mặt hàng nhập khẩu, dẫn đến những vấn đề liên quan đến nghĩa vụ thuế và các vấn đề pháp lý khi sản phẩm nhập khẩu vào Việt Nam. Điều này có thể khiến người tiêu dùng gặp rắc rối khi sản phẩm bị giữ lại hoặc phải chịu thêm các chi phí phát sinh do thuế không được dự tính hoặc thông báo ban đầu.

Để bảo vệ bản thân không mua phải hàng giả, hàng nhái và vướng vào các nguy cơ nêu trên, cơ quan chức năng khuyến nghị người tiêu dùng cần thận trọng khi tiến hành các giao dịch trên nền tảng thương mại điện tử; không thực hiện giao dịch với các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa đăng ký để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình.