Xứng danh “lực lượng vô địch của Tổ quốc”

Ngày 28-3-1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất ra “Nghị quyết về đội tự vệ” được coi là ngày thành lập dân quân tự vệ (DQTV) Việt Nam. Lịch sử phát triển của DQTV gắn liền với sự nghiệp giành độc lập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Từ năm 1935 đến năm 1945, các đội tự vệ ở cả nông thôn và thành thị ra đời, làm nòng cốt cho quần chúng thực hiện vũ trang khởi nghĩa, tiến hành chiến tranh du kích, cùng toàn dân thực hiện thắng lợi Cách mạng Tháng Tám.
Sau ngày 2-9-1945, DQTV trở thành LLVT của Nhà nước Việt Nam độc lập, một trong ba thứ quân của LLVT nhân dân, được tổ chức rộng khắp trong cả nước, thực sự là công cụ bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ và thành quả cách mạng.
Trải qua 85 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ DQTV luôn hết lòng trung thành với Tổ quốc, nhân dân, với sự nghiệp cách mạng của Đảng, chiến đấu kiên cường, mưu trí, dũng cảm; lao động, học tập, công tác hiệu quả, sáng tạo và lập nhiều chiến công to lớn. Ghi nhận những thành tích đặc biệt xuất sắc qua các thời kỳ cách mạng, năm 2015, DQTV Việt Nam được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng.
Trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Trung ương đã chọn Từ Sơn, Thuận Thành, Gia Lâm để xây dựng an toàn khu. Từ đó, các Đội Tự vệ Liễu Ngạn, Liễu Khê, Đình Bảng… được thành lập làm nhiệm vụ bảo vệ các cuộc mít tinh và các cơ quan in ấn của Trung ương. Theo yêu cầu cách mạng, tự vệ tỉnh phát triển mạnh mẽ trong các cao trào đấu tranh chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa giành chính quyền. Tháng 8-1945, lực lượng tự vệ đóng vai trò xung kích đắc lực cùng với LLVT tỉnh, kết hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị của quần chúng dùng bạo lực cách mạng giành chính quyền về tay nhân dân.
Trong kháng chiến chống Pháp, DQTV và du kích toàn tỉnh được tổ chức ở các thôn, xã, vừa sản xuất, vừa bám đất, bám dân đánh giặc, chống càn. Chỉ với giáo, mác, gậy gộc, súng đạn tự chế, địa lôi, hầm chông, DQTV vận dụng cách đánh tài tình, linh hoạt lập nhiều chiến công. Bước vào kháng chiến chống Mỹ, lực lượng DQTV tỉnh tích cực xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa, phối hợp với bộ đội đánh bại 2 cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân của Mỹ. DQTV đã thành lập hàng trăm tổ, đội cứu thương, hàng nghìn tổ, đội phòng không, bảo đảm giao thông, phục vụ chiến đấu, xung kích trong lao động sản xuất, bảo vệ trật tự, trị an ở cơ sở.
Trong chiến đấu đã xuất hiện nhiều tấm gương gan dạ, anh dũng như đơn vị nữ dân quân xã Hoà Long, dân quân trực chiến máy bay tại cầu Đáp Cầu, dưới tầm bom đạn, luôn sát cánh chiến đấu cùng bộ đội tiêu diệt địch. Cuối năm 1972, Trung đội nữ dân quân thôn Guột, xã Việt Hùng (Quế Võ) do đồng chí Nguyễn Thị Thảo chỉ huy đã dũng cảm đánh địch, bắn rơi 1 máy bay không người lái của Mỹ bằng súng bộ binh…
Đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, lực lượng DQTV Bắc Ninh phát triển rộng khắp, vững mạnh, đủ sức tham mư­u cho cấp uỷ, chính quyền địa phương lãnh đạo, triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ quốc phòng- quân sự địa ph­ương.
Từ năm 2009 đến nay, toàn tỉnh huy động trên 292.000 lượt cán bộ, chiến sỹ DQTV với gần 900.000 ngày công tham gia công tác bảo vệ an ninh chính trị; phòng, chống thiên tai; tìm kiếm cứu nạn; phòng, chống cháy rừng; diễn tập chiến đấu phòng thủ, khu vực phòng thủ và công tác dân vận với nhiều việc làm thiết thực được cấp ủy, chính quyền và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.
Hiện nay, toàn tỉnh xây dựng được 278 cơ sở DQTV với hơn 17.200 cán bộ, chiến sỹ, biên chế từ tổ, tiểu đội, trung đội, đại đội; tỷ lệ đảng viên đạt 19,7%. DQTV tỉnh được huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, chất lượng”, chú trọng huấn luyện đồng bộ chuyên sâu, sát với đối tượng, địa bàn tác chiến, trong điều kiện địch sử dụng vũ khí công nghệ cao, nâng cao khả năng tác chiến trong khu vực phòng thủ. Từ đó bảo đảm cho lực l­ượng DQTV Bắc Ninh thư­ờng xuyên sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi trong mọi tình huống, góp phần quan trọng bảo vệ và giữ vững an ninh, trật tự, xây dựng địa phương giàu về kinh tế, mạnh về quốc phòng, an ninh.

----------------

(*): Hồ Chí Minh toàn tập, trang 369, tập 5, NXB Chính trị quốc gia năm 2000.