Xuất khẩu - Điểm sáng trong bức tranh kinh tế Bắc Ninh

Toàn tỉnh, 6 tháng kim ngạch xuất-nhập khẩu cán mốc 27,5 tỷ USD, tăng 18,7%, so với cùng kỳ năm 2017, chiếm 12,2% tổng kim ngạch xuất-nhập khẩu cả nước. Trong đó, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu, ước đạt 16,1 tỷ USD, tăng 34,5% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 14,13% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước; kim ngạch hàng hoá nhập khẩu ước tính đạt 11,44 tỷ USD, tăng 1,9% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 10,25% tổng kim ngạch nhập khẩu của cả nước. Những con số này là điểm nhấn ấn tượng của xuất khẩu Bắc Ninh nói riêng và cả nước nói chung trong 6 tháng đầu năm nay. Máy vi tính và phụ kiện là một trong các mặt hàng tăng trưởng mạnh nhất trong nhóm 6 mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh, đạt trên 2,47 tỷ USD và tăng đến 16,497 lần so với cùng kỳ năm trước. Dẫn đầu về giá trị vẫn là các mặt hàng như: Điện thoại và linh kiện với 12,93 tỷ USD và chiếm 80,3% giá trị xuất khẩu cả tỉnh và tăng 12,7% so với cùng kỳ năm trước, bên cạnh đó có một số mặt hàng khác có mức xuất khẩu tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước là: Sản phẩm từ chất dẻo đạt 43,7 triệu USD, tăng 277,4% so với cùng kỳ năm trước; hàng dệt may với 62,1 triệu USD, tăng 21,8% so với cùng kỳ năm trước; sản phẩm bằng gỗ đạt 5,1 triệu USD, tăng 130,7% so với cùng kỳ năm trước và hàng hóa khác đạt 548,3 triệu USD, tăng 22,6% so với cùng kỳ năm trước.
Dù phải chịu rất nhiều biến động từ các thị trường như các rào cản phòng vệ thương mại liên tiếp được dựng lên… nhưng tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của Bắc Ninh sang một số thị trường tiềm năng cũng vẫn tăng, đóng góp đáng kể vào tốc độ tăng trưởng xuất khẩu chung so với cùng kỳ năm trước. Điển hình với Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Bắc Ninh trong 6 tháng đầu năm 2018, kim ngạch đạt 3,3 tỷ USD, tăng 9,2%; tiếp đến là Các Tiểu vương quốc Arap thống nhất đạt 1,2 tỷ USD, tăng 12,3%; Thị trường Hoa Kỳ đạt 0,6 tỷ USD, tăng 8%...
Cùng với sự tăng trưởng của xuất khẩu, cán cân thương mại thặng dư vẫn được ghi nhận là một trong những điểm sáng trong hoạt động thương mại của Bắc Ninh trong những tháng đầu năm 2018. Cán cân thương mại hàng hóa 6 tháng xuất siêu 4,7 tỷ USD, trong đó khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 138,27 triệu USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài xuất siêu 4,75 tỷ USD. Có được những kết quả trên là nhờ sự nỗ lực, quyết tâm cao của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh trong việc duy trì sản xuất kinh doanh, tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường xuất khẩu hàng hóa.
Các cấp, ngành của tỉnh luôn bám sát hoạt động của doanh nghiệp, tổ chức nhiều cuộc tiếp xúc đối thoại với doanh nghiệp; triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện để doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, tiếp cận vốn vay, đầu tư máy, móc thiết bị sản xuất; tăng cường công tác xúc tiến thương mại và đầu tư, giữ vững thị trường truyền thống, mở rộng thị trường xuất khẩu, khai thác tốt thị trường nội địa. Các doanh nghiệp nỗ lực tìm kiếm bạn hàng, mở rộng liên doanh, liên kết trong làm ăn; tăng cường quảng bá, giới thiệu sản phẩm; mở rộng đầu tư phát triển sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, cơ cấu hàng hóa xuất khẩu tiếp tục có sự chuyển dịch theo hướng tích cực tăng dần tỷ trọng nhóm hàng chế biến, chế tạo và nhóm hàng có hàm lượng công nghệ và chất xám cao.
Hoạt động xuất khẩu của tỉnh đạt tốc độ tăng trưởng cao về giá trị hàng hóa nhưng chưa thật sự bền vững do chỉ mới tập trung xuất khẩu được 3 mặt hàng chủ lực là máy tính và phụ kiện, điện thoại các loại và linh kiện và hàng dệt may. Ngoài ra, hoạt động xuất khẩu của tỉnh hiện nay phụ thuộc nhiều vào khối doanh nghiệp FDI (chiếm 99,6% tổng giá trị) bởi các mặt hàng xuất khẩu của các doanh nghiệp chủ đạo trong nước thiếu sự đa dạng, chủ yếu là hàng gia công sơ chế nên sức cạnh tranh sản phẩm trên thị trường thấp.
Để từ nay đến cuối năm xuất khẩu của tỉnh Bắc Ninh bứt phá hơn và tiếp tục đưa giá trị xuất siêu ngày một lớn, đóng góp mạnh vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Các cấp, ngành cần tiếp tục triển khai mạnh mẽ việc tuyên truyền, thông tin, nâng cao nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp về các FTA. Tận dụng những lợi thế, duy trì và nâng cao chất lượng tham vấn doanh nghiệp trong quá trình đàm phán ký kết, sửa đổi, nâng cấp các FTA; tăng cường công tác xúc tiến thương mại, tìm kiếm đối tác và hỗ trợ, vận động các doanh nghiệp nhất là các doanh nghiệp trong nước đầu tư, đổi mới dây chuyền, thiết bị công nghệ sản xuất theo hướng hiện đại để có thể cạnh tranh trong và ngoài nước, từng bước chủ động nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu, tạo nguồn hàng xuất khẩu theo hướng bám sát các quy định về xuất xứ hàng hóa để tận dụng cơ hội ưu đãi thuế quan, mở cửa thị trường mà các FTA mang lại, đồng thời giảm áp lực nhập khẩu. Tiếp tục rà soát, đánh giá tác động của việc ký kết, thực thi các FTA đối với từng ngành để điều chỉnh chiến lược phát triển ngành phù hợp hơn. Xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm chủ lực của tỉnh; từng bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng nhanh khu vực công nghiệp, dịch vụ. Cải cách thủ tục hành chính và triển khai thực hiện tốt các chủ trương của các bộ, ngành và của tỉnh về tháo gỡ những khó khăn cho sản xuất  kinh doanh, hỗ trợ thị trường để đẩy mạnh xuất khẩu và phát triển thị trường nội địa.