Truyền cảm hứng nuôi dưỡng tình yêu Quan họ

Các liền chị tham gia nội dung trình diễn trang phục Quan họ trong đêm chung kết liên hoan.

Liên hoan tạo sân chơi nghệ thuật quần chúng sâu rộng với sự tham gia của gần 400 liền anh, liền chị từ khắp các làng Quan họ của 19 xã, phường của thành phố Bắc Ninh. Khán giả và những người yêu mến Dân ca Quan họ có cơ hội thưởng thức hàng chục làn điệu cổ được các đơn vị dàn dựng bài bản, công phu với nhiều sáng tạo khi biểu diễn trên sân khấu liên hoan, tiêu biểu như tiết mục: Giăng già (Vệ An), Nhất Quế nhị Lan (Hạp Lĩnh), Nhất ngon là mía Lan Điền (Vân Dương), Đối ca sông Cầu (Vạn An), Xúc miệng ấm đồng (Võ Cường), Áo xếp nguyên (Khúc Xuyên), Đôi bên bác mẹ cùng già (Nam Sơn), Liên khúc giã bạn (Ninh Xá)… Đặc biệt, có nhiều tiết mục xuất sắc tạo bất ngờ với khán giả bởi sự thể hiện điêu luyện, đạt đến độ nhuần nhuyễn, thăng hoa như: “Em là con gái Bắc Ninh” của Thị Cầu, “Lên tiên cung” của Vũ Ninh, “Cái hời cái ả” của Khắc Niệm, “Buôn bấc buôn dầu” của Hoà Long, “Đêm qua nhớ bạn” của Vệ an…
NSND Thuý Hường, Trưởng Ban Giám khảo liên hoan cho biết: “Nhìn chung, các tiết mục tham gia liên hoan đều xuất sắc bởi hầu hết các đơn vị có sự đầu tư dàn dựng, chăm chút về mặt nghệ thuật khi biểu diễn trên sân khấu. Với sự hỗ trợ của âm thanh, ánh sáng, đạo cụ, các tiết mục Quan họ cổ “bừng sáng” trên sân khấu làm thoả mãn cả phần nghe và phần nhìn của khán giả. Đối tượng tham gia liên hoan cũng rất phong phú, từ liền anh liền chị trẻ tuổi đến thế hệ anh hai chị hai gạo cội, có thâm niên trong nghề chơi. Liên hoan thực sự tạo được sức lan toả mạnh mẽ đối với những người yêu Dân ca Quan họ. Tôi cũng đánh giá cao sự sáng tạo, đổi mới của BTC khi xây dựng nội dung chương trình liên hoan khá nét, rành mạch, cụ thể từng phần”.
Đáng chú ý là trong một chương trình liên hoan nhưng tích hợp được cả nội dung hát Dân ca Quan họ và trình diễn trang phục liền chị kết hợp với thi hiểu biết văn hoá Quan họ. Cụ thể, mỗi đơn vị trải qua hai phần thi: Đầu tiên là Hát Dân ca Quan họ ở 3 thể loại đơn ca, song ca, tốp ca. Tiếp đó, phần thứ hai là thi trình diễn trang phục Quan họ đẹp và hiểu biết văn hóa Quan họ. Mỗi phần thi có thể lệ, quy định chi tiết về thành phần, đối tượng tham gia. Trong tổng số 38 nữ thí sinh tham gia trình diễn trang phục Quan họ, Ban Giám khảo chọn được 5 liền chị mặc đẹp nhất vào vòng thi ứng xử. Theo hình thức bốc thăm vị giám khảo đặt câu hỏi, 5 thí sinh lần lượt thể hiện vốn kiến thức của mình về văn hoá Quan họ, đồng thời giúp khán giả có thêm hiểu biết về những tiêu chí để xác định làng Quan họ gốc; tại sao gọi là “bọn Quan họ”, “Nhà chứa Quan họ”; tình yêu và trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với sự nghiệp bảo tồn và phát huy giá trị của Di sản Dân ca Quan họ Bắc Ninh…
Có một điều khiến khán giả băn khoăn là tại sao ở phần thi trang phục Quan họ lại chỉ dành cho liền chị mà không có liền anh. NSƯT Xuân Mùi là MC của liên hoan đã giải thích rằng: “Nam khoe mạnh, nữ khoe mềm. Đó là truyền thống từ xa xưa nên lần đầu tiên tổ chức chỉ ưu tiên thi trang phục liền chị, còn trang phục liền anh sẽ hẹn vào một dịp khác…”.
Tự hào vùng đất khởi nguồn của Quan họ, những năm qua, thành phố Bắc Ninh luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến công tác bảo tồn, phát huy và quảng bá giá trị Di sản Dân ca Quan họ với nhiều giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Dựa trên đề án của tỉnh, thành phố Bắc Ninh thường xuyên chú trọng công tác truyền dạy trong cộng đồng và trường học; phục dựng các không gian văn hóa nhà chứa Quan họ; lập hồ sơ đề nghị công nhận Nghệ nhân Dân ca Quan họ; tổ chức mở các lớp truyền dạy cho thiếu nhi; phối hợp tổ chức chương trình hát Quan họ trên thuyền và các cuộc thi hát Quan họ đầu xuân… Với cách làm sáng tạo, từ năm 2016 đến nay, thành phố đã tổ chức được 8 canh hát Quan họ đêm Rằm. Đặc biệt, Liên hoan Dân ca Quan họ thành phố Bắc Ninh vừa qua tiếp tục là một cách làm mới nữa để gìn giữ, bảo tồn Di sản.
Chị Nguyễn Thị Hải, Trưởng phòng Văn hoá-Thông tin thành phố, Phó Trưởng BTC liên hoan chia sẻ: Liên hoan là hoạt động ý nghĩa thiết thực chào mừng kỷ niệm 10 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO vinh danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của Nhân loại, đồng thời tạo không gian văn hoá giao lưu hiểu biết, kết bạn giữa 31 làng Quan họ gốc, 80 CLB Quan họ thực hành trên địa bàn thành phố. Qua đó, góp phần động viên, cổ vũ phong trào văn hoá, văn nghệ ở cơ sở, đồng thời phát hiện, bồi dưỡng hạt nhân tiêu biểu về Dân ca Quan họ. Từ thành công của liên hoan lần đầu tiên này, thành phố sẽ tiếp tục nghiên cứu bổ sung những nội dung liên quan để duy trì tổ chức dài hơi trong những năm tiếp theo, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hoá Quan họ.