Triệu Phú Khu Ổ Chuột

14/09/2018 08:22 Số lượt xem: 1456
Triệu phú khu ổ chuột (tựa gốc Q&A - Hỏi và trả lời) của nhà văn, nhà ngoại giao Ấn Độ Vikas Swarup được như ví như “một tiểu thuyết chói sáng, vĩ đại, rung động và hỗn loạn như chính nước Ấn Độ”. Cuốn sách đã được dịch ra hơn 40 thứ tiếng và giành nhiều giải thưởng danh giá. Sau khi đưa lên mục đọc sách trên nhiều đài phát thanh, Q&A được chuyển thể thành kịch bản sân khấu, nhạc kịch và phim. Bộ phim độc lập kinh phí thấp Triệu phú khu ổ chuột đã đại thắng cả về nghệ thuật lẫn doanh thu, đoạt 8 giải Oscar năm 2009.

Bìa cuốn sách Triệu phú khu ổ chuột do NXB Văn học và Công ty Nhã Nam phát hành.
 

Câu chuyện kể về nhân vật Ram Mohammed Thomas, cái tên mang trong mình nhiều tôn giáo, phức tạp như chính những biến cố trong cuộc đời của anh. Kẻ bồi bàn nghèo nàn không một xu dính túi, chưa từng tới trường học Ram Mohammed Thomas bỗng nhiên trở thành người chiến thắng vinh quang nhất trong cuộc thi Ai là tỷ phú với mười hai câu hỏi hóc búa và dành giải thưởng 1 tỷ rupi lớn nhất trong lịch sử nước Ấn. Nhưng người ta lại không tin anh có thể trả lời chính xác 100% câu hỏi ở một cuộc thi trí tuệ như thế vì anh chỉ là cậu bé mồ côi nghèo khổ chưa từng đến trường học, không biết tên Tổng thống Mỹ, đơn vị tiền tệ Pháp hay vị trí các Kim tự tháp, chỉ là một cư dân nhỏ nhoi đang vật lộn với cuộc sống khắc nghiệt tại các khu nhà ổ chuột tồi tàn của Ấn Độ. Vậy là cảnh sát đến bắt và tra tấn anh với mưu đồ của một thế lực đen tối rằng anh là kẻ gian lận.
Trong bóng tối của xã hội Ấn Độ hỗn tạp, bùng nhùng những nghèo đói, bệnh tật, nhà thổ, giết thuê, mafia ấy, Ram Mohammad Thomas trở thành nạn nhân đáng thương, người đại diện cho những nhân vật nghèo khổ, cùng cực trong xã hội bị áp bức, bất công hoành hành. Câu chuyện sẽ kết thúc nếu không có sự xuất hiện của một nữ luật sư trẻ, tạm thời giải cứu và tình nguyện làm chứng cho câu chuyện thật của anh.
Mỗi chương truyện là một cuộc phiêu lưu, bằng cách kể nhẩn nha, chi tiết, ít bày tỏ xúc cảm trực tiếp, Thomas chậm rãi tua lại cuốn băng của cuộc đời mình để rồi viết lên bài ca của nỗi thống khổ và lòng nhân ái. Mỗi trải nghiệm trong cuộc sống của Thomas là lời giải cho một câu hỏi trong cuộc chơi. Cuộc đời của chàng trai trẻ là chuỗi hành trình mưu sinh, trải qua cả hạnh phúc và đắng cay, no đủ và đói khát, tình yêu và bi kịch… Qua những câu chuyện Ram kể lại cho người nữ luật sư, người đọc thấy được cuộc sống khốn cùng của những người dân Ấn Độ thất học, chịu sự bất công của phân biệt đẳng cấp và tôn giáo. Gia đình người bạn thân thiết của Ram là Salim đã bị thiêu sống cùng căn nhà của họ bởi những người theo đạo Hindu. Những đứa trẻ dưới đáy xã hội trở thành nạn nhân của những kẻ giang hồ tàn bạo sẵn sàng biến chúng thành tàn phế để mưu lợi, bị cưỡng hiếp bởi chính những người đàn ông. Những người phụ nữ bị tước đoạt quyền tự do, bị quấy rối bởi cha ruột… Một trong những chủ đề xuyên suốt được nhắc đi nhắc lại nhiều lần trong cuốn tiểu thuyết đó là sự lãnh đạm lan tràn ở Ấn Độ “Bất cứ chuyện gì xảy ra trong 4 bức tường  của một gia đình đều là chuyện riêng của gia đình đó” “Những chuyện đánh vợ, ngược đãi, loạn luân và hãm hiếp xảy ra hằng ngày tuy nhiên không ai làm gì hết” “Người Ấn Độ chúng ta có cái khả năng tuyệt vời là nhìn thấy những đau đớn khổ cực quanh mình mà vẫn không bị ảnh hưởng gì”…
Những số phận ấy bị vùi đi trong lớp bụi của lầm than, trong váng dầu nhơ bẩn của xã hội. Ở đó “Hoa cho người giàu, lệ cho kẻ nghèo”, ai có tiền là người làm chủ vận mệnh. Phía trên kia, nơi cuộc sống giàu sang và danh tiếng, danh dự và lòng ích kỷ đang dần giết chết đi tình yêu và đạo đức của con người. Tuy nhiên ý chí sinh tồn của con người thật mãnh liệt. Bất chấp những hỗn mang của xã hội, những đứa trẻ bụi đời như Ram Mohammad Thomas vẫn tiếp tục sống và tồn tại. Cuộc sống dạy chúng kiếm ăn, khiến chúng mạnh mẽ hơn, đầu óc thông minh hơn, bản năng sinh tồn cao hơn hẳn những đứa được bao bọc từ trứng nước. Khi chúng hiểu chỉ có tiền mới giúp đổi đời thì thử thách vận may bằng một cuộc thi có thưởng cũng là điều đáng thử để có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Sức hấp dẫn của thiên tiểu thuyết này ở chỗ, nó khơi dậy trắc ẩn trong mỗi con người, nó đưa độc giả qua ngõ ngách của những khu ổ chuột tồi tàn, nó kể lại cảnh sống khốn cùng khi người ta đánh mất quyền được tồn tại như một con người, sống trong sự chờ đợi một chiếc xe jeep của cảnh sát có thể đến đưa mình đi vì hàng ngàn tội lỗi vô cớ. Tất cả dựng nên một góc nhìn xã hội vừa bi đát, vừa hài hước, vừa hiển nhiên, vừa căm phẫn và chua chát đến cùng cực. Câu chuyện không có tính trò chơi, nó chỉ mượn hình thức trò chơi để diễn tả những điều rất đời, cũng như nó vay mượn một câu chuyện có thực về người chiến thắng một triệu rupi trong lịch sử Ấn Độ để nói về một câu chuyện còn thực hơn cả sự thực.

Yến Minh