Tiếp tục đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND tỉnh

Chuẩn bị cho các kỳ họp HĐND, căn cứ nội dung kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh phân công các Ban HĐND tỉnh thẩm tra báo cáo, đề án theo lĩnh vực và thẩm quyền. Trước khi thẩm tra, các Ban của HĐND tỉnh đã được tiếp cận nội dung báo cáo, tờ trình, đề án,... tại các phiên họp của UBND tỉnh; đồng thời, chủ động phối hợp với ngành chức năng soạn thảo chính sách tham gia đóng góp ý kiến ngay từ ban đầu. Ngoài ra, các ban chủ động tiến hành khảo sát, giám sát về nội dung liên quan tại một số ngành và các huyện, thị xã, thành phố nên báo cáo thẩm tra bám sát thực tiễn mang tính phản biện cao.
Giám sát thông qua việc chất vấn và xem xét trả lời chất vấn tiếp tục được HĐND tỉnh quan tâm tổ chức vào kỳ họp thường lệ giữa năm và cuối năm. Trước mỗi phiên chất vấn, Thường trực HĐND chỉ đạo từ việc lựa chọn nội dung và danh sách người được chất vấn đến công tác điều hành phiên chất vấn. Hình thức chất vấn có nhiều đổi mới theo hướng “hỏi nhanh-đáp gọn”; ngoài phần trả lời chất vấn của ngành chức năng, chủ tọa điều hành phiên chất vấn còn mời thêm Chủ tịch UBND cấp huyện và các cơ quan liên quan cùng tham gia để cung cấp, làm rõ, bổ sung thêm một số thông tin có liên quan đến nội dung chất vấn. Không khí chất vấn sôi nổi, thẳng thắn, dân chủ, trách nhiệm, thu hút được cử tri và nhân dân theo dõi. Tại kỳ họp cuối năm này, HĐND đổi mới việc chất vấn theo hướng lồng ghép việc trả lời chất vấn vào thảo luận tại hội trường. Trong phiên thảo luận, đại diện các ngành chức năng  liên quan có trách nhiệm trả lời, làm rõ vấn đề đại biểu HĐND nêu ra.
Thường trực HĐND tổ chức 3 phiên giải trình tại các phiên họp thường kỳ của Thường trực HĐND tỉnh. Đây cũng là một trong những hình thức giám sát khá trực tiếp và hiệu quả đối với các ngành chức năng. Sau các phiên giải trình, Thường trực HĐND tỉnh ban hành Kết luận và yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành có liên quan nghiêm túc khắc phục các tồn tại, hạn chế và có báo cáo kết quả thực hiện gửi Thường trực HĐND tỉnh để thông báo tới cử tri.
Bên cạnh hoạt động giám sát thường xuyên, Thường trực HĐND tỉnh chú trọng hoạt động giám sát chuyên đề. Từ đầu năm đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 2 cuộc giám sát chuyên đề, đồng thời chỉ đạo Tổ đại biểu HĐND tỉnh xây dựng kế hoạch, tiến hành khảo sát, giám sát tại địa bàn ứng cử.
Ban Pháp chế tổ chức 4 cuộc giám sát, tập trung vào các nội dung về: Việc thực hiện các quy định pháp luật trong tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị của công dân trên địa bàn tỉnh (2016-2018); việc thực hiện quy định pháp luật trong công tác an ninh trật tự, an toàn xã hội, phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn trên địa bàn tỉnh (2017-2018); việc thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự và Luật Dân quân tự vệ; công tác kiểm sát hoạt động tư pháp và thực hành quyền công tố của Viện Kiểm sát nhân dân trên địa bàn tỉnh (2017-2018);...
Ban Kinh tế - Ngân sách tổ chức 5 cuộc giám sát về các nội dung: Tình hình triển khai, tiến độ thực hiện các dự án đầu tư XDCB đã được phê duyệt chủ trương đầu tư, theo Nghị quyết số 131/NQ-HĐND ngày 03-10-2018 của HĐND tỉnh; tình hình quản lý, cấp phép xây dựng và xử lý vi phạm trật tự đô thị trên địa bàn tỉnh; tình hình thực hiện các quy định của pháp luật về xây dựng, khai thác, quản lý và bảo vệ các công trình thủy lợi, đê điều (từ 2016 đến thời điểm giám sát); việc thực hiện chính sách pháp luật về lập, quản lý, sử dụng một số quỹ tài chính và các tổ chức tín dụng ngoài ngân sách (giai đoạn 2016-tháng 6-2019); tình hình, kết quả triển khai thực hiện các đề tài khoa học cấp tỉnh, giai đoạn 2016-2019...
Ban Văn hóa - Xã hội tổ chức 7 cuộc giám sát về các nội dung: Việc thực hiện Luật Thanh niên; hoạt động phát thanh, truyền hình; hệ thống truyền thanh cơ sở và hoạt động báo chí, xuất bản; tình hình thực hiện nhiệm vụ của ngành văn hóa, thể thao, du lịch và các đơn vị sự nghiệp trực thuộc; việc thực hiện các quy định của pháp luật về lao động và chế độ, chính sách cho người lao động; việc thực hiện các quy định của pháp luật về an toàn vệ sinh thực phẩm; kết quả thực hiện các Kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về giải quyết “Thương binh giả”; kết quả thực hiện nhiệm vụ của ngành Giáo dục và Đào tạo;...
Hình thức giám sát phong phú như kết hợp giữa giám sát qua báo cáo và tổ chức giám sát trực tiếp, khảo sát, nắm tình hình qua các đợt tiếp xúc cử tri, qua tiếp nhận, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Nội dung giám sát liên quan đến vấn đề về an sinh xã hội, đời sống người dân, những vấn đề bức xúc, dân sinh, công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội… Thành phần đoàn giám sát, ngoài các đại biểu trong Thường trực, các Ban của HĐND tỉnh, còn có đại diện Ủy ban MTTQ cùng cấp và cơ quan có liên quan để giải trình, làm rõ những vấn đề liên quan đến giám sát.
Nhiều kiến nghị sau giám sát của Thường trực và các Ban và các Tổ đại biểu HĐND tỉnh được UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo các cơ quan chức năng tiếp thu, giải quyết; đồng thời là căn cứ để HĐND tỉnh đôn đốc các cơ quan tổ chức thực hiện. Các vấn đề, kiến nghị giải quyết chưa thỏa đáng tiếp tục được Thường trực HĐND yêu cầu UBND và các cơ quan có liên quan giải trình tại các phiên họp của Thường trực HĐND hoặc các phiên giao ban định kỳ với UBND tỉnh.
Tuy nhiên, tại cuộc giao ban Thường kỳ vừa qua, Thường trực HĐND tỉnh thẳng thắn nhận định: Hoạt động giám sát của đại biểu tại kỳ họp còn hạn chế; một số đại biểu chưa mạnh dạn phát biểu chất vấn tại kỳ họp. Còn có đại biểu là thành viên Ban của HĐND chưa tham gia đầy đủ các cuộc giám sát do Ban tổ chức. Hoạt động giám sát chuyên đề chủ yêu tập trung vào việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của ngành chức năng, còn ít giám sát về tình hình tổ chức và thực hiện Nghị quyết của HĐND, một số cuộc giám sát chất lượng không cao…Thường trực HĐND tỉnh đề ra giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND trong năm 2020, trong đó chú trọng nghiên cứu, cải tiến cách thức tổ chức, tăng cường kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát, khảo sát. Tập trung giám sát các nội dung, lĩnh vực liên quan đến việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu cơ bản Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp.