Thuận Thành bảo tồn, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch

Trình diễn múa rối nước Đồng Ngư (Ngũ Thái, Thuận Thành) tại khu vực công viên Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh) đầu xuân 2019.

Nếu về bên kia sông Đuống, du khách chắc hẳn sẽ không quên đến các điểm di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu của Thuận Thành như: Chùa Dâu, chùa Bút Tháp, Lăng và Đền thờ Kinh Dương Vương… Bản sắc nền văn hiến Bắc Ninh-Kinh Bắc hiện diện ở Thuận Thành nổi bật nhất là hệ thống di tích lịch sử văn hóa, với 126 điểm di tích. Trong đó, có 22 di tích cấp Quốc gia, 2 di tích quốc gia đặc biệt; tượng Phật Bà nghìn mắt nghìn tay (chùa Bút Tháp) và 3 pho tượng đá chùa Linh Ứng, hệ thống tượng Tứ Pháp vùng Dâu-Luy Lâu được công nhận là Bảo vật Quốc gia và 52 di tích cấp tỉnh. Xác định được tầm quan trọng, ý nghĩa của các di tích lịch sử văn hóa, Thuận Thành đã và đang cùng các cấp, ngành đẩy mạnh công tác trùng tu, tôn tạo. Hàng năm, Phòng Văn hóa-Thông tin huyện kiểm kê, hệ thống hóa tài nguyên di tích trên địa bàn để kịp thời đưa vào kế hoạch tu bổ. Theo kế hoạch, mỗi năm huyện tu bổ từ 6 đến 7 di tích. Năm 2019, Thuận Thành tu bổ 7 di tích, ngoài kinh phí tỉnh cấp là hơn 3 tỷ đồng, các địa phương đã làm tốt công tác xã hội hóa huy động nguồn lực để đầu tư, trùng tu các di tích được hơn 6 tỷ đồng. Năm 2020, huyện đề nghị tỉnh cấp kinh phí chống xuống cấp cho 7 di tích: Đình Đồng Văn (xã Đại Đồng Thành), đình Tú Tháp (Song Hồ), chùa Xuân Quan, đình Tư Thế (Trí Quả), đình Thuận An (Trạm Lộ), đền Lũng Khê (Thanh Khương), đình Liễu Khê (Song Liễu).

Ông Nguyễn Đăng Quản, Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin huyện cho biết: Đối với những di tích được trùng tu, Phòng Văn hóa-Thông tin phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý di tích tỉnh thẩm định hồ sơ, kiểm tra chặt chẽ các hạng mục xin được trùng tu, tu bổ. Các di tích được tu bổ đúng quy định, bảo đảm chất lượng và giữ nguyên vẹn kiến trúc di tích gốc, đều có tường bao quanh bảo vệ tránh xâm lấn di tích. Qua đẩy mạnh công tác tuyên truyền, con em địa phương có đóng góp quan trọng trong việc xã hội hóa trùng tu, tôn tạo thể hiện trách nhiệm với quê hương, với giá trị ông cha truyền lại.
Cùng với việc bảo tồn các giá trị di tích lịch sử văn hóa vật thể, Thuận Thành cũng đặc biệt quan tâm đến bảo tồn, gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể độc đáo như: Tranh dân gian Đông Hồ (Song Hồ) và hát Trống quân (Ninh Xá) được Nhà nước công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia; múa rối nước thôn Đồng Ngư (Ngũ Thái)...

Du khách nước ngoài trải nghiệm làm tranh dân gian Đông Hồ.

Với những giá trị di sản văn hóa tiêu biểu, cùng vị trí địa lý thuận lợi, Thuận Thành có nhiều điều kiện phát triển du lịch. Các tuyến đường giao thông chạy qua Thuận Thành như: Quốc lộ 38, quốc lộ 17, gần thủ đô Hà Nội, thành phố Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên… đặc biệt tuyến đường thủy dọc sông Đuống tạo điều kiện thuận lợi cho giao lưu hàng hóa và vận chuyển khách giữa Thuận Thành-Bắc Ninh với các địa phương trong vùng và cả nước. Để không lãng phí nguồn di sản văn hóa, huyện đã thực hiện nhiều giải pháp như: Xây dựng website về du lịch; đưa hình ảnh các điểm di tích bằng công nghệ 3D giới thiệu trên trang thông tin điện tử huyện; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về thế mạnh, tiềm năng du lịch Thuận Thành. Nhằm tạo được điểm đến du lịch hấp dẫn, tin cậy của du khách, huyện có sự chỉ đạo sát sao trong công tác quản lý và phân công rõ trách nhiệm cho cơ quan văn hóa và địa phương nơi có di tích. Các di tích luôn bảo đảm cảnh quan xanh-sạch-đẹp, có bảng giới thiệu giá trị văn hoá nghệ thuật của các di tích, bảng giá niêm yết công khai dịch vụ trông giữ xe; các biển báo chỉ dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho khách đến thăm quan… Tại các di tích quốc gia đặc biệt hoặc di tích lớn như: Chùa Dâu, Bút Tháp; Lăng và Đền thờ Kinh Dương Vương đều bố trí hướng dẫn viên của Ban Quản lý di tích tỉnh và huyện thường trực để đáp ứng nhu cầu giới thiệu di tích của du khách…
Theo truyền thống hàng năm, lễ hội tại các di tích tiêu biểu được tổ chức thu hút đông đảo du khách thập phương, song năm 2020 trước tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, tất cả các lễ hội của Thuận Thành đều dừng tổ chức. Tại các điểm di tích của Thuận Thành du khách đều được khuyến cáo cách phòng, chống dịch như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên với dung dịch sát khuẩn, tránh tập trung đông người…
Di sản văn hóa được ví như hồn cốt của quê hương, nơi ghi dấu những chứng tích hào hùng của dân tộc một thời dựng nước và giữ nước, phản ánh đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, vì thế Thuận Thành luôn thực hiện tốt việc phát huy, gìn giữ di sản chính là thể hiện trách nhiệm với cha ông và muôn đời sau.