Nâng tầm dịch vụ logistics

Khai thác tốt lợi thế
Cảng cạn (ICD) Tân Cảng Quế Võ vừa được Bộ GTVT chính thức cấp phép hoạt động trên diện tích gần 10 ha tại xã Đức Long (Quế Võ) với 5 cầu tầu có thể đón cùng lúc 5 sà lan trọng tải 160TEUs, công suất ước đạt 6 triệu tấn/năm. Từ tháng 11 tới, khi Cục Hải quan tỉnh Bắc Ninh bố trí cán bộ làm việc tại chỗ, các doanh nghiệp trong khu vực sẽ được làm thủ tục tại Cảng cạn này, tạo thêm thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp. Với việc tận dụng được cầu bến sà lan, ICD Tân Cảng-Quế Võ có thể cung cấp cho khách hàng giải pháp vận tải thủy bộ kết hợp, theo hướng logistics xanh được nhiều doanh nghiệp nước ngoài như Samsung, Cannon, Vinasolar, Foxconn, Diana… lựa chọn. Theo ông Trần Văn Cường, Giám đốc ICD Tân Cảng Quế Võ, trong tương lai, cảng cạn này sẽ tiếp tục được mở rộng lên hơn 30 ha, bổ sung các kho hàng, trung tâm phân phối trở thành trung tâm logistics của tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận, làm cơ sở thu hút đầu tư, triển khai dự án đầu tư xây dựng, qua đó, góp phần phát triển dịch vụ vận tải nội địa, giao nhận vận tải, dịch vụ logistics và cảng cạn hiện đại, đầy đủ các chức năng theo quy định.
Dịch vụ logistics tuy mới xuất hiện ở Bắc Ninh nhưng đã làm tốt vai trò gắn kết giữa nhà sản xuất với thị trường nhờ hệ thống hạ tầng kỹ thuật được đầu tư đồng bộ, hiện đại. Không có sân bay, cảng biển, chỉ có một số cảng sông, song thời gian qua, với tốc độ thu hút đầu tư, tăng trưởng cao, nền kinh tế được duy trì ổn định, Bắc Ninh là địa phương có số lượng kho bãi, dịch vụ vận chuyển thuộc tốp đầu cả nước. Tỉnh khai thác tốt lợi thế nằm gần thành phố Hà Nội, cảng Hải Phòng và cơ sở hạ tầng sẵn có để thúc đẩy dịch vụ logistics phát triển. Bên cạnh đó, tốc độ tăng trưởng xuất nhập khẩu hàng hóa ngày càng tăng cao nên nhiều doanh nghiệp chọn Bắc Ninh là nơi làm thủ tục hải quan và tập kết hàng hóa xuất nhập khẩu. Đây là điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư vào dịch vụ logistics tại tỉnh.

Hệ thống cảng và kho bãi container Cảng cạn Tân Cảng Quế Võ đáp ứng yêu cầu phát triển dịch vụ logistics trên địa bàn.

Đến nay trên địa bàn tỉnh có 3 cảng cạn ICD, hàng chục kho ngoại quan, kho gom hàng lẻ (CFS) và hàng trăm doanh nghiệp, đại lý hải quan cung cấp dịch vụ logistics cho hoạt động xuất nhập khẩu. Hệ thống kho ngoại quan, kho CFS, ICD và đại lý thủ tục hải quan trên địa bàn tỉnh cơ bản đáp ứng nhu cầu của các nhà sản xuất và hoạt động xuất nhập khẩu hiện nay, trong đó có nhiều kho ngoại quan có hệ thống quản lý hiện đại, diện tích lớn. Điển hình như Mapletree Logistics Park Bắc Ninh (KCN VSIP) với khu nhà kho rộng 11.000m² được trang bị công nghệ mới nhất, cho phép tự động hóa và cung cấp các giải pháp kho bãi và phân phối cao cấp nhất. Hay như Công ty CP Logistics Hàng không (ALS) với 2 chi nhánh tại KCN Yên Phong và VSIP chuyên vận hành và khai thác Nhà ga hàng hoá hàng không kéo dài…
Tăng cường đầu tư vào logistics
Logistics hiện đang là một trong những ngành được các nhà đầu tư trong và ngoài nước đặc biệt quan tâm. Các dự án đầu tư trong lĩnh vực logistics vào tỉnh Bắc Ninh ngày càng có quy mô lớn hơn, mức độ chuyên môn hóa cao, cung cấp dịch vụ trọn gói và đa dạng. Với chủ trương tạo thuận lợi trong thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển dịch vụ này. Điển hình như việc phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết và công bố danh mục dự án có sử dụng đất cần tìm nhà đầu tư đối với khu cảng cạn và dịch vụ logistics có diện tích khoảng 94,53ha với sơ bộ chi phí thực hiện khoảng hơn 4.220 tỷ đồng. Trong đó diện tích Khu cảng cạn ICD và dịch vụ logistics khoảng 87,12ha tại phường Phong Khê (thành phố Bắc Ninh) và xã Đông Phong (huyện Yên Phong). Cùng với đó, UBND tỉnh chủ trương lập quy hoạch dự án cảng Thuận Thành với diện tích khoảng 45ha nằm ở bãi ngoài đê phía hữu sông Đuống tại xã Song Hồ (Thuận Thành)… Khi các cảng cạn, cảng sông này đi vào hoạt động sẽ góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy nền kinh tế phát triển, đặc biệt là trong lĩnh vực lưu thông, phân phối hàng hóa trong nước và xuất nhập khẩu.
Theo đánh giá của một số chuyên gia, các doanh nghiệp logistics trên địa bàn tỉnh tuy có sự phát triển khá nhanh về số lượng, quy mô, chất lượng dịch vụ nhưng đa số chỉ cung cấp được các dịch vụ logistics 1PL (logistics tự cấp, chủ hàng tự cung cấp dịch vụ logistics bằng chính cơ sở vật chất của mình) và 2PL (logistics 1 phần, chủ hàng thuê 1 phần dịch vụ logistics). Trong khi đó, số lượng trung tâm logistics lớn cung cấp được dịch vụ 3PL (logistics thuê ngoài, dịch vụ logistics được bên thứ ba cung cấp, nhưng đơn lẻ) vẫn rất hạn chế, chỉ có một vài doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, không có nhiều doanh nghiệp trong tỉnh triển khai. Bên cạnh đó, các nhà cung cấp dịch vụ vẫn chưa có sự phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau trong việc cung cấp thông tin thị trường, thông tin khách hàng, do đó hoạt động kinh doanh chưa đạt hiệu quả cao. Ngoài ra, các doanh nghiệp logistics phân bố không đồng đều, chủ yếu tập trung tại địa bàn thị xã Từ Sơn, các huyện Tiên Du, Yên Phong, Quế Võ. Tại khu vực các huyện phía nam của tỉnh do số lượng doanh nghiệp còn ít nên ngành dịch vụ logistics chưa được quan tâm đầu tư.
Để phát huy tiềm năng, đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hóa ngày càng tăng của tỉnh, theo ông Nguyễn Duy Hà, Tổng Giám đốc Công ty CP Logistics SBI (huyện Quế Võ) thì cần xây dựng chiến lược phát triển logistics phù hợp, chú trọng quy hoạch lại hệ thống hạ tầng giao thông và hạ tầng phục vụ, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho ngành logistics. Bên cạnh đó, cần khuyến khích và tạo cầu nối để các công ty địa phương liên doanh, liên kết với các công ty nước ngoài nhằm thiết lập hệ thống logistics toàn quốc, quốc tế. Cùng với đó, căn cứ vào chiến lược phát triển logistics, cần có các chính sách phù hợp và khả thi cũng như kiểm soát được việc thực thi các chính sách này nhằm đưa dịch vụ kho vận trên địa bàn tỉnh phát triển tương xứng với tiềm năng, góp phần nâng cao tỷ trọng thương mại-dịch vụ trong phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.