Một đời tâm huyết với nghệ thuật Chèo

Ông Lê Hồng Hạt cùng các thành viên trong CLB chèo Yên Đinh trong buổi sinh hoạt.

Khi mới 15, 16 tuổi, Lê Hồng Hạt cùng đội Chèo của làng đi biểu diễn khắp nơi. Ông nội Lê Hồng Hạt từng là cụ Trùm Chèo nuôi cả kép trong nhà nhưng người truyền lửa và đưa Chèo vào tâm hồn lại là bà nội. Lê Hồng Hạt từng được bà nội kể cho nghe về các vở Chèo cổ khi còn nhỏ, những nhân vật cứ thế thấm sâu trong suy nghĩ của ông. Có lẽ vì thế ông có duyên với sáng tác kịch bản Chèo từ khi mới ở tuổi thanh niên. Đến nay ông viết kịch bản Chèo cho 3 thế hệ của làng biểu diễn. Trong thời gian chống Mỹ, vở “Nổi lửa” do ông sáng tác được Trường Văn hóa Nghệ thuật Hà Bắc dàn dựng dạy cho sinh viên và đội văn nghệ xã Đình Tổ (Thuận Thành) diễn trong hội diễn cấp tỉnh đạt Huy chương Vàng. Các vở ghi dấu ấn trong lòng khán giả và gặt hái nhiều thành công trong các hội thi, hội diễn như: “Ngăn sóng lục đầu” Huy chương Vàng hội diễn cấp tỉnh; “Học sĩ Nguyễn Cao” được Đoàn Chèo Hà Bắc biểu diễn, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam phát sóng…
Trải qua nhiều công việc khác nhau, từng làm giáo viên THCS rồi Trưởng phòng sáng tác của Sở Văn hóa, Thông tin đến Chi hội trưởng Chi hội Sân khấu Hà Bắc, Lê Hồng Hạt luôn say mê viết Chèo. Những kịch bản Chèo do ông viết thường phản ánh sinh động đời sống của các tầng lớp nhân dân, nhất là người nông dân trong thời hiện đại. Những hoạt cảnh Chèo thời đại mới do ông sáng tác được công chúng nồng nhiệt đón mừng như: “Tiếng hát bên dòng sông Quan họ”; “Cây cao bóng cả”; “Bông sen đỏ”…
Khi được hỏi về cảm hứng sáng tác ông bộc bạch: Sinh ra trong khi gia đình có đến 3 đời gắn bó với Chèo. Những hội hè, đình đám, làn điệu Chèo hòa quện với thanh âm của tiếng trống, tiếng phách đã ngấm vào máu và trở thành một phần trong cuộc sống của tôi. 
Trong cái nắng chói chang của ngày hè, chúng tôi về làng Yên Đinh khi người dân đang vào vụ cầy, cấy. Cũng bởi lẽ đó nên CLB chèo Yên Đinh chỉ có gần 10 người đang tập diễn Chèo tại gia đình ông Lê Hồng Hạt. Nặng lòng với chiếu Chèo quê hương, về nghỉ hưu ông Lê Hồng Hạt quy tụ những người cùng sở thích trong thôn thành lập nên CLB Chèo. Đến nay CLB hoạt động được gần 15 năm với gần 20 thành viên tham gia và ông Lê Hồng Hạt luôn đồng hành cùng CLB trong các buổi tập luyện.
Bà Lê Thị Mao, 67 tuổi, CLB chèo Yên Đinh cho biết: Vào những lúc nông nhàn CLB tập luyện thường xuyên các buổi tối trong tuần, khi có chương trình biểu diễn thì tập thâu đêm suốt sáng. Chèo khiến cho chúng tôi quên đi vất vả lam lũ của người nông dân. Trước kia CLB thường diễn những trích đoạn chèo cổ như: “Viên ngọc lưu ly”; “Quan âm Thị Kính”; “Phạm Công Cúc Hoa”… Đến nay chủ yếu tập các hoạt cảnh Chèo mới do ông Hạt sáng tác: “Tiếng hát bên dòng sông Quan họ”; “Ra sông nhớ Bác”; “Lửa làng tranh”… Bởi mỗi kịch bản Chèo của ông đều có ý nghĩa sâu xa, thâm thúy và đầy xúc động, phản ánh cuộc sống hiện thực, khiến cho ai xem một lần đều nhớ mãi.