Công nghệ EBB cải thiện xử lý nước thải sinh hoạt

Hiện nay, nước thải của hầu hết các nguồn khác nhau ở nông thôn đều không được xử lý hoặc xử lý không triệt để, tồn dư nhiều hợp chất vô cơ K+ , Na+ , Ca2+, Mg2+, Cl-,… đổ trực tiếp vào ao hồ, kênh mương, ruộng đồng, làm ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước mặt. Việc ứng dụng các công nghệ xử lý nước thải ô nhiễm và chứa nhiều mầm bệnh đang là vấn đề rất cấp bách.
Trên cơ sở nhu cầu thực tiễn, với định hướng của sở Khoa học và Công nghệ Bắc Ninh, Tiến sĩ Trần Khánh Vân và các cộng sự của Viện Phát triển Công nghệ và Giáo dục triển khai nhiệm vụ: “Nghiên cứu xây dựng mô hình xử lý nước thải sinh hoạt tại các khu đô thị hoặc vùng nông thôn ứng dụng công nghệ EBB cải tiến” thí điểm tại thôn Bất Phí (xã Nhân Hòa, Quế Võ).
EBB (viết tắt của từ Eco Bio - Block) là một khối đệm chứa khoảng 20 vi sinh vật (vi khuẩn) có khả năng làm sạch, cải thiện chất lượng nước một cách hiệu quả thuộc bản quyền của Công ty TNHH Koyoh, Nhật Bản. Các khối lọc được tạo ra bằng cách trộn các vi sinh vật có lợi với zeolite (là một loại đá núi lửa có lỗ) và xi măng kiềm đặt vào nước nhằm tăng cường hoạt động của các vi sinh vật xử lý được nước thải, các nguồn nước bị ô nhiễm một cách có hiệu quả mà không gây ra bất kỳ một bất lợi nào cho hệ thực vật và động vật thủy sinh. EBB còn có tác dụng diệt ấu trùng muỗi, vi khuẩn Escherichia Coli và loại bỏ màu đen của nước thải. Kỹ thuật xử lý nước thải EBB được sử dụng rộng rãi ở Nhật Bản, Malaysia, Trung Quốc và nhiều nước khác.
Trong thời gian 48 tháng (từ tháng 5-2017 đến tháng 4-2021), nhóm tác giả đề tài tiến hành điều tra, khảo sát, đánh giá hiện trạng và chất lượng nước xả thải sinh hoạt khu vực đô thị và vùng nông thôn. Từ đó, xây dựng mô hình và quy trình xử lý nước thải sinh hoạt ứng dụng công nghệ EBB cải tiến; xây dựng sổ tay và hướng dẫn vận hành hệ thống cho nhà quản lý địa phương.
Tại thôn Bất Phí hiện đã hoàn thành việc xây dựng và lắp đặt hệ thống xử lý quy mô 300 m3/ngày, đêm. Nước thải sau khi qua song chắc rác sẽ được bơm vào bể điều hòa, tại đây sẽ diễn ra quá trình điều chỉnh để đạt mức pH trung tính. Sau đó được bơm sang bể lắng giữ lại các hạt cát có kích thước lớn và một phần chất ô nhiễm. Cặn lắng sẽ được xả ở đáy theo chu kỳ. Sau khi nước qua bể lắng sẽ được chảy tràn qua bể EBB hiếu khí, các chất ô nhiễm tiếp tục được phân giải bởi các vi sinh vật. Tiếp theo nước được bơm sang bể EBB thiếu khí, ở đây được lắp đặt hệ thống khuấy đảo chuyển động nước để tăng khả năng tiếp xúc giữa chất ô nhiễm và si vinh vật. Hết chu kỳ tại bể EBB thiếu khí, nước sẽ được bơm sang bể khử trùng để tiến hành tiêu diệt các vi sinh vật gây bệnh còn lại.
Kết quả, nước thải sau xử lý hoàn toàn đạt yêu cầu ở 11 chỉ tiêu cột B theo QCVN 14:2008/BTNMT - Quy chuẩn quốc gia về nước thải sinh hoạt, trong khi, suất vốn đầu tư trực tiếp xây dựng mô hình là 3,3 tỷ đồng, giảm 31- 52% chi phí đầu tư xây dựng ban đầu so với công nghệ hồ sinh học hoặc công nghệ bùn hoạt tính. Chi phí xử lý tối đa dự kiến của mô hình là 630.000 đồng/ngày, đêm, giảm 30% so với công nghệ hồ sinh học và giảm 72% so với công nghệ bùn hoạt tính.
Bà Nguyễn Thị Nguyệt Hằng, Trưởng phòng Quản lý Khoa học, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh - Thành viên Hội đồng nghiệm thu đề tài nhận định: Công nghệ EBB khá phù hợp để xử lý nước thải với các ưu điểm chi phí đầu tư hợp lý; tiết kiệm điện năng và chi phí bảo dưỡng thấp. Các thiết bị lắp đặt có tính ổn định cao, đơn giản hóa thao tác cho người vận hành; không cần phải giám sát nghiêm ngặt, phù hợp cho những nơi không có người chuyên môn phụ trách; tỷ lệ thiết bị nội địa hóa cao, dễ dàng thay thế, an toàn khi sử dụng. Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao kết quả của đề tài và mong muốn các địa phương nghiên cứu, ứng dụng vào thực tiễn. Sở Khoa học và Công nghệ cùng đơn vị thực hiện sẽ tích cực hỗ trợ về mặt kỹ thuật để đề tài sớm được nhân rộng, qua đó, góp phần cải thiện tình trạng ô nhiễm nước thải sinh hoạt ở cả khu vực nông thôn và đô thị.